Kunnen wespen vrieskou overleven?

Wespen zijn insecten die we vooral associëren met warme zomerdagen en buitenactiviteiten. Ze kunnen behoorlijk vervelend zijn als ze rond ons eten zoemen of ons proberen te steken. Maar wat gebeurt er eigenlijk met wespen tijdens de wintermaanden? Kunnen ze de vrieskou overleven? In dit artikel gaan we dieper in op dit fascinerende onderwerp.
 

De levenscyclus van een wesp

Om te begrijpen hoe wespen omgaan met koude temperaturen is het belangrijk om eerst meer te weten over hun levenscyclus. Wespen beginnen hun leven als eitje dat wordt gelegd door de koningin aan het einde van de zomer. Deze eitjes ontwikkelen zich tot larven die zich voeden met insecten en ander eiwitrijk voedsel dat door de werksters wordt verzameld.

Naarmate de larven groeien verpoppen ze zich tot volwassen wespen. Dit gebeurt meestal in het najaar wanneer de dagen korter worden en de temperaturen beginnen te dalen. De nieuwe volwassen wespen zijn dan klaar om uit te vliegen en op zoek te gaan naar voedsel om hun kolonie te onderhouden.
 

De overlevingsstrategieën van wespen in de winter

Hoewel veel insecten migreren, inactief worden of zelfs sterven tijdens de wintermaanden, hebben wespen een andere strategie ontwikkeld om te kunnen overleven. In tegenstelling tot bijen, die zich verzamelen in een dichte cluster om warmte te genereren, blijven wespen individueel tijdens de koude maanden.

Wespenkoninginnen spelen hierbij een cruciale rol. Zij zoeken beschutte locaties op zoals boomholtes, zolders of schuren waar ze kunnen overwinteren. Ze verlagen hun metabolisme en gaan in een soort winterslaap. Door deze toestand kunnen ze veel lagere temperaturen verdragen dan wanneer ze actief zijn.

Daarnaast hebben wespenkoninginnen ook het vermogen om zichzelf antivriesmiddelen te geven. Dit betekent dat ze chemische stoffen produceren die voorkomen dat hun lichaam bevriest bij extreem lage temperaturen.
 

Het lot van de werksters

Terwijl de koningin veilig en warm overwintert hebben werksters niet dezelfde luxe. Zodra het kouder wordt en er minder voedsel beschikbaar is sterven de meeste werksters. Dit komt doordat hun levensduur beperkt is en omdat er geen eitjes meer worden gelegd waardoor zij geen reden hebben om te blijven leven. De werksters die overleven zullen uiteindelijk ook sterven vanwege de kou en het gebrek aan voedsel.
 

De volgende generatie wespen

In het voorjaar ontwaakt de koningin uit haar winterslaap. Ze begint dan met het bouwen van een nieuw nest en legt eitjes waaruit nieuwe wespenlarven zullen komen. Deze larven worden gevoed door de koningin totdat ze volwassen zijn waarna zij zichzelf gaan voeden en bijdragen aan de groei van de kolonie.

Het is belangrijk op te merken dat niet alle wespen overwinteren op dezelfde manier. Sommige soorten, zoals de papierwesp, bouwen grote nesten in beschutte gebieden waar ze samen kunnen overwinteren. Andere soorten zoeken individueel beschutting.

Dus ja, wespen kunnen vrieskou overleven dankzij hun unieke biologische mechanismen die hen in staat stellen om extreme temperaturen te weerstaan. De komende zomer zullen wij dus weer volop kunnen ‘genieten’ van zwermen wespen die bij ons naar binnen vliegen als we geen vliegengordijn opgehangen hebben.